top of page
  • Writer's picturesh sh

اختلالات یادگیری دانش آموزان

اختلالات یادگیری با اختلالات رشدی تفاوت دارد

مشکلات تحصیلی ممکن است یکی از نشانه های هشدار دهنده ی افسردگی باشد

با آغاز سال تحصیلی شاهد بسیاری از دانش آموزان هستیم که به دلیل اختلالات یادگیری واختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی تا حدی از نظر تحصیلی عقب تر می مانند. مشکلات تحصیلی ممکن است یکی از نشانه های هشدار دهنده ی افسردگی باشد. همچنین، اضطراب نیز می تواند بر حافظه و عملکرده دانش آموز در امتحان مشکل ایجاد کند. با این وجود مشکلات تحصیلی شدید ممکن است بخشی از اختلال اولیه در یادگیری محسوب شود که در این چنین مواردی اختلال اولیه در یادگیری محسوب شود که در این چنین مواردی اختلال یادگیری را می توان علت ضعف تحصیلی به شمار آورد.

در بیشتر سامانه های تشخیصی، اختلال های یادگیری را در کنار اختلال های ارتباطی و مهارت های حرکتی، نوعی اختلا های ارتباطی و مهارت های حرکتی ، نوعی اختلال رشدی می دانند. از سوی دیگر، اختلال های یادگیری از نظر مهارت هایی که در مدرسه آموخته می شوند، مانند خواندن ، ریاضیات و نوشتن با سایر اختلال های رشدی فرق می کند.

---------------------------



مهمترین اختلالات یادگیری شامل: اختلال خواندن، ریاضیات و اختلال بیان نوشتاری است

اختلالات یادگیری در دانش آموزان انواع مختلفی دارد که سه نوع عمده این اختلالات عبارت اند از: اختلال خواندن، اختلال ریاضیات و اختلال بیان نوشتاری.

با این حال پژوهش های روانی- عصب شناختی و روانی- آموزشی برخی دیگر از انواع اختلال های یادگیری را شناسایی کرده اند که به طور مشخصی در هیچ کدام از این طبقه های خواندن، نوشتن و حساب نمی گنجند.

قانون آموزش افراد با ناتوانی ها، ناتوانی یادگیری را اختلال در زبان گفتاری یا نوشتاری می داند که در اثر نارسایی در ناتوانایی گوش دادن، فکر کردن ، خواندن، نوشتن، املا یا ریاضیات می داند. این تعریف کودکانی را که مشکلات یادگیری شان صرفاً در اثر مشکلات شنوایی ، بینایی، عقب ماندگی ذهنی، مشکلات حرکتی یا محرومیت محیطی ایجاد شده است، شامل نمی شود.

----------------



اختلال های یادگیری تقریباً در 5 تا 10 درصد جمعیت فراوانی دارد

در بیشتر موارد ، شروع اختلال های یادگیری در فاصله ی زمانی پیش از دبستان و کلاس دوم مشخص می شود

اختلال های یادگیری تقریباً در 5 تا 10 درصد جمعیت فراوانی دارد. حدود نیمی از اختلال های یادگیری در حوزه های اختلال خواندن طبقه بندی می شوند و مابقی آنها در طبقه های مربوط به اختلال ریاضیات، اختلال بیان نوشتاری یا اختلال یادگیری غیر نوعی (که در جای دیگر طبقه نشده اند ) ، قرار می گیرد. در بیشتر موارد ، شروع اختلال های یادگیری در فاصله ی زمانی پیش از دبستان و کلاس دوم مشخص می شود. شروع پیش از کلاس اول معمولاً نشانگر نوعی تأخیر رشدی در زبان، تأخیر در یادگیری مفاهیم جدید در خانه، یا تأخیر در عملکرد ، در مقایسه با همسالان پیش دبستانی ومهد کودکی، است. شروع در اوایل ورود به مدرسه معمولاً به شکل نمره های پایین ، یادگیری ضعیف و مشکل در انجام تکالیف مدرسه معلوم می شود. برای مثال، در این زمان دربسیاری از موارد مربوط به اختلال خواندن، والدین مشکلاتی را در مورد زبان ، همانند دوری پیش دبستانی گزارش می کنند (البته این وضعیت فراگیر نیست و در مورد اختلال بیان نوشتاری ، والدین تأخیر در یکپارچکی دیداری – حرکتی را گزارش می کنند). با این وصف ، تشخیص اختلال یادگیری در سال های قبل از ورود به مدرسه بسیار کار دشواری است. معمولاً مشکلات یادگیری با درمان بهبود می یابند ولی در بسیاری موارد مشکل با شدت کمتر تا بزرگسالی ادامه می یابد. ( به ویژهوقتی در حوزه ی ضعف به پردازش روان و پیچیده احتیاج است) نسبت پسران به دختران 2 به 1 تا 4 به 1 است و کودکان با اختلال های یادگیری از میزان خطر بالاتری برای داشتن مشکلات هیجانی و رفتاری برخوردار هستند.

-------------------



انواع اختلال خواندن

بیشتر افرادی که اختلال خواندن دارند از هوش متوسط یا بالاتری برخوردارند

در اختلال خواندن، پیشرفت خواندن نسبت به سن و هوش نارسایی دارد، بیشتر افرادی که اختلال خواندن دارند از هوش متوسط یا بالاتری برخوردارند. به طور کلی اختلال خواندن با نارساخوانی، مترادف است ولی استفاده نا مناسب از اصطلاح نارساخوانی باعث شده است که بیشتر مردم آن را به معانی گوناگونی در نظر بگیرند. از آنجا که خواندن و املا بسیار به هم مرتبط هستند، کودکانی که اختلال خواندن دارند در املا نیز مشکل دارند.

اگر چه در توصیف نارسا خوانی و اختلال خواندن بر وارونه سازی حروف و مشکلات بینایی تأکید شده است ولی پژوهش های اخیر نشان داده اند که اختلال خواندن از نارسایی در پردازش واحدهای صدا و روابط صدا- نماد ناشی می شود. کودکان با اختلال خواندن در پردازش واج شناختی یعنی در فرایند شناسایی و دستکاری صداها (واج ها) در درون واحدهای صدایی بزرگتر ( واژک ها و واژه ها)، مشکل دارند. در بسیاری موارد مشکلات پردازش واج شناختی را نمی توان تا پیش از سال های اولیه ی مدرسه به طور دقیق شناسایی کرد.

کودکان دارای اختلال خواندن کندتر می خوانند و خواندن آنها همانند افراد بدون اختلال خواندن ماهیت خودکار پیدا نمی کند.از آنجا که خواندن برای این کودکان با تلاش و زحمت بیشتر همراه است به ویژه برای شناسایی و تلفظ تک تک واژه ها به تمرکز بیشتری احتیاج دارند.

----------------------



اختلال یادگیری ریاضیات

بر خلاف اختلال خواندن اختلال های ریاضیات از شکل و سبب شناختی متنوع تری برخوردار هستند

افراد دارای محاسبه پریشی در محاسبه ذهنی عملیات حساب مشکل دارند و به حافظه و وسایل کمکی عینی وابسته هستند

بر خلاف اختلال خواندن اختلال های ریاضیات از شکل و سبب شناختی متنوع تری برخوردار هستند. ضعف در محاسبه ( محاسبه پریشی) در برخی از اختلال های ریاضیات دیده می شود. برای مثال ، افراد دارای محاسبه پریشی در محاسبه ذهنی عملیات حساب مشکل دارند و به حافظه و وسایل کمکی عینی وابسته هستند. در نشانگان گرستمن، افراد مهارت های محاسبه ای ضعیفی دارند، چپ و راست را قاطی می کنند، دارای ناشناسی انگشتی و دست خط ضعیف هستند. نارسایی های مربوط به حافظه کوتاه مدت یا حافظه ی کاری نیز در محاسبه و پیشرفت در ریاضیات تداخل ایجاد می کند.

ضعف غیر کلامی نیز می تواند در برخی از نارسایی های یادگیری در ریاضیات مؤثر باشد. برخی از افراد در تصویر سازی ذهنی و سازمان دهی دیداری عملیات و مفاهیم ریاضی مشکل دارند. همچنین در برخی موارد اختلال ریاضیات را می توان به طور مشخص بخشی از ناتوانی یادگیری غیر کلامی در مقیاس بزرگتر به شمار آورد.

------------------



اختلال بیان نوشتاری

ضعف در مهارت های نوشتن گاهی ناشی از نارسایی های موجود در یکپارچه سازی دیداری ادراکی و هماهنگی حرکتی عامل بروز مشکل هستند

علت اصلی اختلال بیان نوشتاری را می توان مشکل کودک در برگرداندن اطلاعات از وضعیت شنیداری – شفاهی به وضعیت دیداری – نوشتاری دانست

ویژگی اصلی بیان نوشتاری توانایی پایین سازمان دهی و ارایه ی اطلاعات به شکل شفاهی – کلامی ( مانند گویه های کلامی در آزمون هوش) است. در صورتی که مشکل فقط به صورت املا نویسی باشد و بیان افکار به صورت نوشتاری مشکلی نداشته باشد، احتمال وجود نارسایی در پردازش واج شناختی به عنوان یکی از ویژگی های اختلا خواندن بیشتر است. اگر چه افرادی که اختلال بیان نوشتاری دارند معمولاً ضعف املا نیز دارند ولی در دستور زبان، اصول نگارش و موضوع برای نوشتن نیز ممکن است مشکل داشته باشند. نوشته های آنها بسیار ساده و کوتاه است و به علت داشتن مشکلات دستور زبان و خطاهای اصول نگارش نمی توان مطلب را ب خوبی دنبال کرد. ضعف در مهارت های نوشتن چند دلیل دارد.در برخی از موارد، نارسایی های موجود در یکپارچه سازی دیداری ادراکی و هماهنگی حرکتی عامل بروز مشکل هستند. این کودکان در ساز و کارهای نوشتن مشکل دارند. به هنگام نوشتن باید به دست خط خود دقت زیادی بکنند. به همین دلیل فکر و مطلبی را که می خواهند بر روی کاغذ بیاورند از دست می دهند. در صورتی که ضعف نوشتاری از هماهنگی حرکتی ناشی شده باشد، مشکل را نمی توان نوعی نارسایی واقعی در زبان نوشتاری به حساب آورد و نشانه هایی که کودک نشان می دهد را بهتر است به عنوان اختلال در مهارت های حرکتی محسوب کرد.

علت اصلی اختلال بیان نوشتاری را می توان مشکل کودک در برگرداندن اطلاعات از وضعیت شنیداری – شفاهی به وضعیت دیداری – نوشتاری دانست. بر خلاف اختلال خواندن، اختلال زبان نوشتاری بعد از کلاس اول مشخص می شود. نیازهای محدود و نسبی نوشتاری دانش آموز کلاس اولی به ندرت ممکن است به اندیشه یا کاربرد دستور زبان وابسته باشد. بنابراین، والدین و معلمان ممکن است ظهور اختلال بیان نوشتاری را به صورت مشخص در کلاس سوم یا چهارم گزارش کنند.

------------------


سایر اختلال های یادگیری

اگر چه اختلال یادگیری را به سه زمینه ی درسی اصلی طبقه بندی می کنند (خواندن، نوشتن و ریاضیات) ولی وجود سایر الگوهای ضعف و قوت شناختی، به نسبت توانایی هوش، موجب ضعف تحصیلی قابل توجه می شود

اگر چه از زمان گذشته اختلال یادگیری را به سه زمینه ی درسی اصلی طبقه بندی می کنند (خواندن، نوشتن و ریاضیات) ولی وجود سایر الگوهای ضعف و قوت شناختی، به نسبت توانایی هوش، موجب ضعف تحصیلی قابل توجه می شود. دو مورد از این الگوها مربوط به ناتوانی های یادگیری غیر کلامی و نارسایی حافظه کاری است. ناتوانی های یادگیری غیر کلامی نشانگانی عصبی و روان شناختی است که مشخصه آن توانایی بالا در یادگیری طوطی وار، حافظه، مهارت های کلامی ساده و ضعف آگاهی از نکته های متنی و ضعف در سازمان دهی دیداری – ادراکی، ادارک لامسه ای ، مهارت های حرکتی، حل مسأله ی جدید، درک و فهم، یکپارچه سازی/ سازمان دهی اطلاعات ، حافظه دیداری و مفهوم سازی است. کودکان دارای ناتوانایی های یادگیری در سال های اولیه مدرسه عملکرد خوبی در ریاضیات دارند زیرا در این دوره ریاضیات حالت عینی و طوطی وار دارد. اما وقتی به کلاس سوم یا چهارم می رسند با مفاهیم ریاضیات و تفکر غیر کلامی مشکل پیدا می کنند و نمره هایشان کاهش می یابد.

از آنجا که مهارت های اجتماعی به پردازش غیر کلامی وابستگی زیادی دارند کودکان با ناتوانی های یادگیری غیر کلامی معمولاً در مهارت های اجتماعی و درک دیدگاه، ضعف قابل توجهی دارند. به همین دلیل ارزیابی مهارت های اجتماعی و مداخله در این زمینه برای این کودکان بسیار مهم است.

-----------------



4 views0 comments
bottom of page